‘’Χρονίσαμε παιδάκι μου! Άντε τέλειωνε με το διάβασμα!'' Η μελέτη ως βραχνάς της οικογένειας.

 

Η μελέτη ως βραχνάς της οικογένειας.

Μαρία-Αραξή Σαχπαζιάν 

Ακαδημαϊκή Σύμβουλος 

Είστε κι εσείς από εκείνους τους γονείς που κυνηγάνε το παιδάκι τους με το βιβλίο; Σας πιάνει και σας πονοκέφαλος μόνο που σκέφτεστε ότι εσείς πρέπει να ανοίξετε την τσάντα του παιδιού σας, επειδή αν δεν το κάνετε εσείς δε θα το κάνει ποτέ μόνο του; Έχετε φτάσει στο χείλος της απελπισίας προσπαθώντας να τελειώσει το μικρό σας με το διάβασμα, μπας και κοιμηθεί κάποτε; Αν ένα από όλα αυτά σας έχει συμβεί, ελπίζουμε αυτό το άρθρο να σας βοηθήσει. Στόχος αυτής της ανάρτησης είναι να εξετάσει για ποιους λόγους οι μαθητές χρονοτριβούν και να προτείνει έναν τρόπο εργασίας.

Η σημασία της μελέτης στο σπίτι

Η ανάθεση καθηκόντων για το σπίτι, εφόσον γίνεται σωστά και με σύνεση από πλευράς του εκπαιδευτικού, έχει έναν ουσιώδη ρόλο να παίξει στη γνωστική ανάπτυξη του παιδιού. Η μελέτη στο σπίτι δίνει στους μαθητές την ευκαιρία να επισκεφθούν ξανά το υλικό, να το δουλέψουν μόνοι τους στο δικό τους ρυθμό, να το κατανοήσουν και τέλος να το εφαρμόσουν ώστε να λύσουν ασκήσεις ή να γράψουν δικά τους μικρά κείμενα. Μέσα από τη σωστή μελέτη στο σπίτι, οι μαθητές καταφέρουν να προχωρήσουν, να αποκτήσουν θετική εικόνα του εαυτού τους (‘’Κοίτα! Μπορώ! Τα κατάφερα!) αλλά και να αποκτήσουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.

Δυστυχώς πολλοί παράγοντες συντελούν στο να μην είναι η εικόνα ιδανική. Ένας λόγος είναι η αρνητική αποτύπωση της μελέτης πάνω στο παιδί. Δηλαδή, το παιδί είτε δεν έχει καταλάβει σωστά, επειδή δεν έχει παρακολουθήσει ενεργά το μάθημα στην τάξη, οπότε όταν έρχεται η ώρα της μελέτης, μπερδεύεται. Στο σημείο εκείνο τα παρατάει και όταν ο γονέας το αντιληφθεί και πατήσει τις φωνές, ακολουθεί ακόμα περισσότερη ένταση και αρνητική ενέργεια.

Λόγοι πίσω από τις αφόρητες καθυστερήσεις

Εάν το παιδί καθυστερεί πολύ να μελετήσει (δηλαδή να πιάσει και να τελειώσει τα μαθήματά του), πρέπει απαραίτητα να κάνετε μία ήρεμη κουβέντα μαζί του, όσο μικρό και αν είναι. Στη συζήτηση αυτή είναι καλό να είναι και ο δάσκαλος που διδάσκει το αντίστοιχο μάθημα. Για παράδειγμα, αν το παιδί σας δε μελετά τα αγγλικά του φροντιστηρίου στο προβλεπόμενο χρόνο, καλό είναι να μιλήσετε τόσο μόνοι με το παιδί, όσο και μόνοι με τη δασκάλα της τάξης και μετά να βρεθείτε όλοι μαζί ώστε να γίνει κατανοητό για ποιο λόγο το παιδί κάνει δέκα ώρες να διαβάζει, όπως θα λέγαμε στην καθομιλουμένη.

Οι λόγοι για την καθυστέρηση είναι πολλοί και είναι δύσκολο να αναφερθούν όλοι. Πρώτος και σημαντικότερος λόγος είναι η ποιότητα της παρακολούθησης του μαθήματος. Αυτό συνδέεται τόσο με τις αισθήσεις του παιδιού (όραση, ακοή) και πόσο σωστά λειτουργούν όσο και με μαθησιακές δυσκολίες ή ακόμα και με τα επίπεδα άγχους του παιδιού. Άρα είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε τι ακριβώς συμβαίνει. Δεύτερη ομάδα λόγων είναι η αδιαφορία. Αυτό δημιουργείται κυρίως επειδή οι γονείς ‘’φωνάζουν’’ τόσο για το σχολείο και τη μελέτη, ασχολούνται σε τόσο βαθμό με την επίδοση του παιδιού, ώστε το παιδί μεταφέρει τις ευθύνες του στο γονιό. Μέσα του το παιδί εισπράττει μόνο άρνηση και ένταση από τη μελέτη στο σπίτι. Δεν εισπράττει επιβράβευση, και πώς θα μπορούσε άλλωστε, αφού ο γονιός του με τα νεύρα στα κάγκελα προσπαθεί να ‘’κάνει’’ μάθημα στο παιδί του και στο τέλος καταλήγει να κάνει εκείνος/νη κάποια καθήκοντα ‘’για να τελειώνουμε’’ ‘’και αυτό δε θα ξαναγίνει.’’ Ωστόσο το επόμενο απόγευμα, το ίδιο σκηνικό επαναλαμβάνεται!

 Μία πρόταση εργασίας

Σε γενικές γραμμές έχει μεγάλη σημασία η καλή αρχή. Φροντίστε να μην παρουσιάζετε το σχολείο και τη μελέτη ως μία τιμωρία ή ένα μέρος όπου το παιδί ‘’θα δει τι έχει να πάθει.’’. Από την αρχή της σχολικής χρονιάς, φροντίστε ώστε κάθε μέρα να έχει μόνο μία δραστηριότητα (είτε ποδόσφαιρο ή αγγλικά, για παράδειγμα) όχι και τα δύο. Καλό θα ήταν ένα απόγευμα, να μην έχει καμία άλλη δραστηριότητα. Δώστε στο παιδί χρόνο να ξεκουραστεί όταν γυρίζει από το σχολείο. Η ξεκούραση παίζει μεγάλο ρόλο στη μελέτη και στη σωστή αποθήκευση των πληροφοριών στη μνήμη.  Εξασφαλίστε στο παιδί μία ήρεμη γωνία για τη μελέτη του, όπως δεν υπάρχει τηλεόραση. Αν υπάρχουν άτομα μεγαλύτερης ηλικίας στο χώρο, εξηγείστε ότι η τηλεόραση την ώρα της μελέτης κλείνει ή παίζει πολύ σιγά. Εξασφαλίστε ότι το παιδί κάθεται με την πλάτη στην τηλεόραση. Ανοίξτε μαζί την τσάντα και δείτε τα καθήκοντα. Βρείτε ένα τουλάχιστον λόγο να του πείτε ‘’μπράβο’’ και οργανώστε το χρόνο της μελέτης ως εξής. Για κάθε αντικείμενο μελέτης (πχ ανάγνωση / αντιγραφή/ ορθογραφία) δώστε ένα συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο (για παράδειγμα 10 λεπτά ή 15 λεπτά). Φροντίστε τα χρονικά αυτά διαστήματα να είναι μικρά. Φιλήστε το παιδάκι σας και αφήστε το να δουλέψει μόνο του. Μετά το τέλος των 10-15 λεπτών, απλά ελέγχετε τα όσα έκανε. Αν βρείτε λάθη, δεν τα διορθώνετε εσείς αλλά του ζητάτε να τα ξαναδεί ή τα εντοπίζετε γενικά (Έχεις τρία ορθογραφικά, θέλεις να τα διορθώσεις;) Είναι σημαντικό να αφήσετε στο παιδί την επιλογή να διορθώσει το λάθος ή όχι, ώστε σιγά-σιγά να αναπτύξει την αίσθηση της ευθύνης απέναντι στον εαυτό του και στη δουλειά του.

  Επίλογος

Στη σημερινή ανάρτηση σας έδωσα ένα μοτίβο δουλειάς που ταιριάζει σε μαθητές μικρών τάξεων. Μερικές αρχές του μπορούν να εφαρμοστούν και σε άλλες ηλικίες αλλά σε επόμενη ανάρτηση θα συζητήσουμε για τη μελέτη των εφήβων πιο διεξοδικά. Σα γενικό κανόνα, είναι σημαντικό να έχετε στο μυαλό σας ότι όσο αναλαμβάνετε ‘’εργολαβία’’ τα καθήκοντα και τη μελέτη του παιδιού σας, τόσο συγχίζεστε εσείς και τόσο δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες του το παιδί. Θέλετε να αναρωτηθείτε τι μήνυμα του στέλνετε για το μέλλον;